May you return home confused, confronted but ultimately curious’ waren de slotwoorden van het Brainwash Festival in Amsterdam. Well, dat is gelukt. Confused door scherpe denkers die je nét iets anders vertellen dan je dacht te weten, confronted met lastige vraagstukken die nog lang in je hoofd blijven spoken en ultimately curious naar meer van dit. Meer van dit soort sprekers, meer van dit soort woorden en meer van dit soort festivals. Ik ben voor. En dan niet alleen in Amsterdam, maar ook hier, in Enschede (of Twente, of ergens nét iets dichterbij).
Meer dan 100 tegendraadse denkers, wetenschappers, kunstenaars, schrijvers en economen uit binnen- en buitenland verzamelden zich 3 weken geleden op verschillende plekken door de stad. Ze schenen hun licht op de grote vragen van vandaag. Het grootste ‘denkfestival’ van Nederland, daar móet ik bij zijn dacht ik. Vorig jaar was ik net te laat en was het uitverkocht. Dit jaar vertelde ik Raakkracht erover en waren we erbij.
De geluksparadox
Waar liggen de grenzen van normaliteit? Wanneer wordt een ideaal een ideologie? Is een homofobe uitspraak genoeg reden voor ontslag? Is genot egoïstisch? Zijn we onze band met de natuur kwijt? Wat is de waarde van liegen? Waarom moeten we eigenlijk gelukkig en optimistisch zijn? Zomaar een aantal vragen uit het overweldigende aanbod van sprekers. Mijn welbekende festival-fomo kwam direct omhoog omdat je, vanwege het blokkenschema principe, van tevoren al weet dat je niet alles kunt meemaken. Ik ga niet elke spreker noemen die we gezien en gehoord hebben (mocht je het toch willen weten, let me know), maar wel een paar dingen die me zijn bijgebleven. Psychiater Damiaan Denys opende de dag met ‘De geluksparadox’. Waarom zijn we een van de gelukkigste landen, maar heeft toch 43% van de Nederlanders psychische klachten? Over ons veel te hoge en onrealistische zelfbeeld. Door onszelf gecreëerd, júíst doordat we zo gelukkig (en welvarend) zijn.
Willen moet je ook maar kunnen
Wat ook indruk maakte was een wie. Daan Roovers. Huidig denker des vaderlands. In mijn ogen kunnen weinig mensen de voormalig denker des vaderland René ten Bos overtreffen, maar Daan Roovers (voor deze dag kende ik haar nog niet, dus ze maakte ook geen schijn van kans) heeft me zo aan het denken gezet dat ze voor mij nu op gelijke voet staan. Het ging tijdens de lezing ‘De gevaarlijke vrijheid van de verslaving’ over de vrije wil. Een veelbesproken (en ingewikkeld) onderwerp dat ik nog ken van mijn filosofielessen. Daan zei; ‘willen moet je ook maar kunnen’. Over dat je niet één wil hebt, maar meerdere. Onder andere een wil voor de korte termijn en een wil voor de lange termijn. Zo zonder context lastig uitleggen merk ik, maar voor meer uitleg wordt dit stuk te lang.
Non-stop luisteren
Van 13:00 tot 21:00 uur hebben we non-stop geluisterd. Met overvolle hoofden liepen we na de woorden van filosoof Lammert Kamphuis de Zuiderkerk uit. Waarom het zoveel indruk op me maakt? Je wordt uitgedaagd. En dan niet op de manier waarop je te halen deadlines een uitdaging vindt, of als je (in mijn geval) voor een ontwerp-uitdaging staat. Nee, je gedachten worden uitgedaagd. Deze denkers namen me mee naar plekken in mijn hoofd waar ik nog niet eerder was. Je gaat nadenken over dingen waar je nog niet eerder over dacht. Of waar je voorheen nog heel anders over dacht. Hoewel ik denk dat ik al behoorlijk wat af denk, gaat dit een stap verder. Daar heb je (in mijn ogen) altijd anderen voor nodig. Zelf denken is goed, maar anderen (en zeker deze next level denkers) brengen je denken pas écht verder.
Categories
Submit a Comment