Professioneel schijt hebben

Ik was op Lowlands. Ik ben een avond-/nachtmens en draai meestal niet bepaald warm voor optredens die (al) om 14:00 beginnen, maar mijn Lowlands-vriendin is een enthousiast dagmens dus het allereerste ‘optreden’ dat ik zag was die van Lucas De Man, sprekend namens The School of Life. Lucas de Man, nooit van gehoord (niet? nee). Zijn boodschap (diepzinnig woordgrapje) heet: professioneel schijt hebben. Ik hoorde dat hij exact dezelfde speech jaren eerder, en al veel vaker hield maar (logisch ook): hij heeft schijt.

Even voor de duidelijkheid, we hebben het hier over professioneel schijt. Quote van Lucas: ‘‘Het gaat mij niet om gewoon schijt hebben. Gewoon schijt hebben hoort meer bij puberteit: ‘Ik hoor nergens bij, niemand houdt van me, dus ik schop maar wat’.” Daar heeft hij het niet over. Professioneel schijt hebben betekent dat je je niet laat leiden door je angst, door zogenaamde regels, of door vertegenwoordigers van de ‘hoe het hoort-clubjes’, die overal om ons heen te vinden zijn.

Hoe doe je dat? Heel simpel volgens Lucas (yeah right). Hij heeft er een paar regels voor, zet je schrap. Regel 1 komt van Socrates (doet dat er iets toe? Geen idee, kun je in ieder geval tegen je vrienden zeggen dat je iets filosofisch hebt gelezen). Socrates zei: “Ik weet het niet. Niemand weet het.” Vooral dat ‘niemand weet het’, onthoud dat. Niemand weet wat er gaat komen in de toekomst, niemand weet wat ‘het beste’ is, niemand weet of de keuzes die hij of zij maakt wel of niet goed uit gaan pakken.

Ik ben nog lang niet altijd oké met mijn eigen ‘ik weet het niet’ maar zorgelijker nog, ik laat me zo nu en dan sturen door mensen die doen alsof ze het wel weten. Een vorige baas, een partner, je moeder, de president van de V.S. (die helemaal), sekteleiders, ook zij weten het niet. Zij doen, net als jij, ook maar wat. En zolang je dat weet (of niet), kun je er in ieder geval al een stuk relaxter over zijn dat jij het ook niet weet!

Regel 2. Niet moeten is ont-moeten. Ont-moeten betekent in deze het niet-moeten. Of zoals Lucas het zegt: ‘Een moment niet moeten tussen ik en mijzelf, ik en de ander, ik en de wereld.’ Het over het algemeen positieve ‘Just do it’ van Nike, of het ‘YES, we can’ van Obama gaan hieraan voorbij. Misschien wil ik het soms gewoon even niet ‘Just do-en’ of misschien denk ik wel, ‘NO, i cant dat helemaal niet’. Prima, laat het zo zijn. Altijd? Nee niet altijd, maar als het beter voelt wel.

Regel 3 is eigenlijk meer een conclusie dan een regel: heb professioneel schijt. Ik ben niet bang voor mijn angst. Ik volg mijn gevoel. Want ik heb professioneel schijt. Volgens Lucas komt het dan goed met ons. Ik durf daar wel op te vertrouwen!